Płytka prototypowa – dioda LED + fotorezystor
Ćwiczenie nr 3 – Dioda LED + fotorezystor
Trzeci podstawowy przykład obwodu na płytce prototypowej wprowadza kolejny nowy element, jest nim FOTOREZYSTOR.
Fotorezystor to specjalna odmiana opornika, którego główną właściwością jest fakt, że jego opór wewnętrzny zmienia się pod wpływem ilości światła, która pada na jego główkę (na ten charakterystyczny zygzak). Dzięki tej specjalności fotorezystor możemy wykorzystywać jako bardzo prosty i efektywny czujnik natężenia światła i np. na jego bazia skonstruować robota podążającego za światłem.
W naszym najprostszym układzie zastąpimy wcześniej używany normalny opornik fotorezystorem, będzie on również zabezpieczał diodę przed przegrzaniem a jednocześnie uzyskamy możliwość interakcji – zasłaniając fotorezystor ręką (zmniejszamy ilość światła) zwiększamy jego oporność czyli jednocześnie zmniejszamy natężenie prądu przepływającego przez diodę a więc świeci ona ciemniej.
Odwrotnie jeśli poświecimy latarką na fotorezystor, zmniejszymy jego oporność, czyli zwiększymy natężenie prądu przepływającego przez diodę a więc będzie ona świecić jaśniej.
Schemat naszego układu wygląda następująco:
A rzeczywisty układ wyglądać może następująco:
Płytka prototypowa – Dioda LED + przycisk
Ćwiczenie nr 2 – Dioda LED + przycisk
Rozwinięciem pierwszego ćwiczenia jest kolejny schemat. Do naszego układu z diodą dodamy najprostszy czujnik, który pozwoli nam kontrolować pracę diody, będzie nim zwyczajny przycisk tzw. “przycisk chwilowy” czyli taki, który zamyka obwód tylko w momencie jak go wciskamy.
Przyciski, których używamy mają cztery nóżki aby łatwiej było montować je w płytce prototypowej, wpinamy je na środku płytki prototypowej.
Po zmontowaniu, rzeczywisty układ powinien wyglądać mniej więcej tak:
Kiedy nie dotykamy przycisku dioda się nie świeci, gdyż przycisk przerywa obwód elektryczny, dopiero w momencie wciśnięcia przycisku (i jego trzymania) obwód zostaje zamknięty, prąd może przez niego przepłynąć i dioda zaczyna świecić.
Przycisk, który wykorzystujemy to tzw. PRZYCISK CHWILOWY – zamyka on obwód tylko w momencie kiedy go naciskamy, gdy go puścimy obwód znowu zostaje rozłączony.
Zwróć uwagę, że układ przedstawiony na zdjęciu jest odrobinę inny niż przedstawiony wyżej schemat, to dlatego żeby pokazać istotę działania płytki:
1. Nie ma znaczenia, w którym dokładnie miejscu płytki konstruujesz układ
2. W tym wypadku nie ma znaczenia kolejność elementów w układzie (na schemacie przycisk jest na początku obwodu a na zdjęciu w jego środku)
3. Nie ma znaczenia czy do podłączenia czy elementy podłączamy do zasilania przy pomocy kabelków czy bezpośrednio.
CO JEST ISTOTNE TO:
Aby wszystkie elementy razem (dioda, opornik, przycisk) tworzyły zamknięty obwód elektryczny, przez który po kolei będzie przepływał prąd elektryczny (od plusa przez dodę-opornik-przycisk do minusa)
Płytka prototypowa – dioda LED
1. Ćwiczenie nr 1 – Dioda led
Potrzebne materiały:
- Płytka prototypowa
- Dioda led
- Dowolny opornik o wartości od 100Ohm do 100kOhm
- Baterie wraz z koszykiem
- Kabelki do płytki prototypowej
- Przycisk
Dzięki temu ćwiczeniu skonstruujesz swój pierwszy najprostszy układ elektroniczny – świecącą diodę LED! (ang. Light Emmiting Diode)
1. Weź do ręki diodę led. Zwróć uwagę na jej nóżki – jedna jest krótsza a druga dłuższa.
Wynika to z faktu, że dioda led jest SPOLARYZOWANA czyli prąd elektryczny musi przez nią przepływać w odpowiednim kierunku. Dłuższą nóżką musimy podłączyć do plusa (w naszym wypadku +5V), a krótszą do minusa (0V). Wepnij nóżki diody w dowolnych dwóch rzędach pól na płytce prototypowej a następnie krótszą nóżkę przy pomocy kabelka połącz z polem zasilającym (-) czyli znajdującym się wzdłuż niebieskiej linii.
2. W tym samym rzędzie co dłuższa noga diody wepnij jedną nóżkę opornika, a jego drugą nóżkę połącz z polem zasilającym +5V (czyli wzdłuż czerwonej linii)
3. Do pinów zasilających podłącz baterie, plus baterii (czerwony przewód koszyka) musi być przypięty do pola zasilającego wzdłuż czerwonej linii, a minus baterii (czarny przewód koszyka) musi być przypięty do pola zasilającego wzdłuż niebieskiej linii.
Ostatecznie ukłąd powinien wyglądać następująco a DIODA POWINNA ŚWIECIĆ.
Lub tak:
A CO JEŚLI NIE ŚWIECI?
1. Sprawdź czy dioda jest odpowiednio podłączona – być może wpięta jest odwrotnie. Pamiętaj DŁUŻSZA NOGA POŁĄCZONA Z PLUSEM, KRÓTSZA Z MINUSEM
2. Może podłączona była do baterii bez opornika? Jeśłi mignęłą i zgasła, pouściła dymek i zrobiła się czarna to najprawdopodobniej się spaliła i musisz ją wymienić na nową.
Płytka prototypowa
Płytka prototypowa to bardzo przydatne narzędzie niezwykle upraszczające proces konstruowania elektronicznych urządzeń. Dzięki sprytnej konfiguracji dziurek, w które wpina się odpowiednie kabelki można z pomocą płytki prototypowej montować elektroniczne układy dosłownie w przeciągu minut.
Jak działa prytka prototypowa – tutorial SPARKFUN (j. ang.)
Największą zaletą płytki prototypowej jest uwolnienie od konieczności lutowania elementów, połączenia na płytce możemy w każdej chwili zmieniać do momentu aż nasza konstrukcja osiągnie finalną postać.
Odpowiedni rozstaw otworów w płytce prototypowej odpowiada rozstawowi nóżek różnego rodzaju części elektronicznych, dzięki czemu wpinają się one w płytkę “na klik” a konstruowanie pomiędzy nimi połączeń staje się banalnie łatwe.
Istota działania płytki prototypowej jest prosta. W plastikowej obudowie z dziurkami znajduje się układ kilkudziesięciu blaszek. Wpinając kabelek lub elektroniczny element w którąś z dziurek (pól stykowych) wsuwamy go w odpowiednią blaszkę łączącą sąsiednie pola w odpowiedni porządku. Układ połączeń pól pokazany jest na poniższym schemacie, porównaj go ze zdjęciem spodniej części płytki (po odklejeniu warstwy pianki) zamieszczonym powyżej.
- Na górze i na dole płytki znajdują się pola zasilające, do których przypinamy baterie lub zasilanie z pinów Arduino. Po przypięciu do nich zasilania (+) do pól oznaczonych na czerwono i (-) do pól oznaczonych na granatowo działają one jak zwyczajny domowy przedłużacz, dzięki któremu do jednego kontaktu możemy podłączyć kilka urządzeń. Każdy element wpięty w rzędzie pól oznaczonych na czerwono będzie połączony z (+) baterii wpiętej w ten sam rząd, analogicznie z polami (-) UWAGA! Górne i dolne pola zasilające nie są ze sobą połączone!
- W środku płytki znajdują się pola stykowe połączone w krótkie rzędy (oznaczone na zielono i żółto – odbydwa kolory oznaczają to samo) prostopadłe do rzędów pól zasilających. Wpinając element w pole A1 łączymy go z polami B1, C1, D1, E1, czyli przy pomocy jednego rzędu pół możemy ze sobą połączyć jednocześnie do pięciu elementów (ale równie dobrze możemy połączyć go też z innymi rzędami pól przez co liczba połączeń może dowolnie wzrastać)
Na poniższej ilustracji znajduje się przykład poprawnego i niepoprawnego połączenia na płytce prototypowej.
Prawa noga diody jest poprawnie połączona z czerwoną listwą zasilającą bo znajduje się w tym samym (pionowym) rządku pól co kabelek połączony z czerwoną listwą.
Lewa noga diody jest NIEpołączona połączona z niebieską listwą, gdyż kabelek do którego powinna być znajduje się w sąsiednim rzędzie pól.